Jenis darah (AB, A, B, O dan
rhesus)
Darah terdiri daripada beberapa komponen. Antara yang
terpenting adalah sel darah merah (pembawa oksigen), sel
darah putih (terlibat dalam pembentukan antibodi dan melawan jangkitan penyakit), platelet
(terlibat dalam proses pembekuan darah contohnya selepas kecederaan), dan plasma (cecair jernih).
Jenis-jenis darah yang utama adalah AB, A, B, dan O
(dipanggil pengkelasan ABO). Sejenis lagi pengkelasan yang digunakan adalah pengkelasan rhesus.
Jikalau kita pergi membuat ujian darah, dan jika darah kita dikelaskan sebagai B -ve (B
negative), ini bermakna kita mempunyai darah jenis B dan rhesus jenis negatif. Pengkelasan
rhesus terdapat dua iaitu positif atau negatif dan ianya tidak dipengaruhi oleh jenis
darah ABO
Pengkelasan darah ABO adalah dibuat berdasarkan ciri-ciri
pada permukaan sel darah merah (agglutinogens) dan jenis antibodi yang terdapat didalam plasma
darah kita (agglutinins).
- Jenis AB mempunyai ciri-ciri A dan B pada sel darah merah dan tidak mempunyai antibodi didalam plasma.
- Jenis A mempunyai ciri-ciri A pada sel
darah merah dan mempunyai antibodi kepada B didalam plasma.
- Jenis B mempunyai ciri-ciri B pada sel
darah merah dan mempunyai antibodi kepada A didalam plasma.
- Jenis O tidak ada ciri-ciri A ataupun B pada sel darah merah tetapi didalam plasmanya
terdapat antibodi kepada A dan B
Manusia yang mempunyai darah AB tidak mempunyai antibodi
terhadap A ataupun B maka mereka boleh menerima segala jenis darah (AB, A, B, O) - mereka
boleh menerima segala jenis darah tetapi mereka tidak boleh menderma kepada orang berdarah
jenis lain.
Manusia berdarah O mempunyai antibodi terhadap A dan B
maka mereka hanya boleh menerima darah O sahaja. (mereka tidak boleh menerima darah jenis
lain tetapi mereka boleh mendermakan darah kepada sesiapa sahaja)
Kesimpulannya antibodi A penerima tidak boleh bertembung
dengan ciri A pada darah penderma dan antibodi B penerima tidak boleh bertembung dengan
ciri B penderma.
JIKALAU KENYATAAN DIATAS AMAT MENGELIRUKAN, LUPAKAN
TERUS..... HANYA LIHAT KEPADA JADUAL DIBAWAH SAHAJA.
Pesakit berdarah AB boleh menerima
darah AB, A, B, O
Pesakit berdarah A boleh menerima
darah
A, O
Pesakit berdarah B boleh menerima
darah
B, O
Pesakit berdarah O boleh menerima
darah
O
Oleh kerana darah O boleh diterima oleh sesiapa sahaja, ianya
amat penting sebagai simpanan di hospital. Ini adalah kerana dalam keadaan yang terdesak,
ianya boleh diberikan kepada pesakit sebelum jenis darahnya dapat ditentukan (contohnya
didalam keadaan kecemasan)
Peratusan manusia berjenis darah yang sama adalah
| Jenis AB |
2 % |
| Jenis A |
46% |
| Jenis B |
8 % |
| Jenis O |
44% |
Selain dari jenis ABO, terdapat jenis-jenis darah yang amat
jarang contohnya jenis K. Manusia yang mempunyai darah jenis ini berisiko tinggi ketika
berlakunya pendarahan yang banyak terutama sekali ketika kemalangan jalan raya. Ini adalah
kerana sukar untuk mencari darah yang sejenis dengannya.
Pengkelasan Rhesus.
Satu lagi ciri pada sel darah merah
adalah ciri rhesus. Hampir 85% manusia mempunyai ciri ini maka mereka dinamakan
rhesus positif.
Secara semulajadinya, tiada manusia mempunyai antibodi kepada
rhesus ini didalam plasmanya. Antibodi ini tidak akan wujud
pada manusia yang rhesus positive. Bagi mereka yang rhesus negative, mereka juga tidak ada
antibodi kepada ciri rhesus akan tetapi, mereka mempunyai potensi untuk membina antibodi
ini pada pada waktu-waktu tertentu di dalam hidupnya. Ini amat penting bagi ibu-ibu
yang mengandung pada satu situasi:-
Situasinya adalah suami rhesus positif dan isteri
rhesus negatif. Pada ketika hamil buat kali pertama ditakdirkan bayi dalam
kandungan rhesus positif. Pada awalnya ibu tidak ada antibodi kepada rhesus. Semasa
ibu bersalin, sebahagian darah bayi akan masuk kedalam perjalanan darah ibu dan ini
menyebabkan darah ibu membuat antibodi kepada rhesus.
Ditakdirkan lagi ibu mengandung buat kali yang kedua dan bayi
dalam kandungan juga adalah rhesus positif. Pada ketika ini darah ibu sudah
mempunyai antibodi kepada rhesus maka ianya akan menyerang bayi dalam kandungan. Akibatnya
samaada bayi mendapat sakit kuning ketika lahir ataupun yang lebih dahsyat, bayi
akan mati didalam kandungan
Oleh kerana situasi begini, penentuan rhesus amat penting
ketika hamil supaya tindakan yang sewajarnya dapat diambil untuk mengelakkan kejadian yang
tidak diingini kepada bayi.
| 
Online Medicine
